Autentyczność banknotów polskich

Wakacje, święta i inne okoliczności sprzyjają wymianie walut. Dokonując wymiany banknotów należy zwrócić szczególną uwagę na ich autentyczność. Jest kilka podstawowych zasad, które pomogą w zdemaskowaniu fałszywych pieniędzy. 

 

Zasady rozpoznawania autentyczności banknotów

Najlepszym sposobem na uchronienie się przed oszustwem jest zaznajomienie się z odpowiednimi oznaczeniami konkretnych banknotów, które świadczą o ich autentyczności.
Podstawowe kroki w trakcie sprawdzania banknotu: 

1) sprawdzenie dotykiem

Faktura papieru używanego do druku jest wyjątkowa. Jest sztywny i wydaje charakterystyczny szelest. Fałszywe banknoty mogą zostać wydrukowane na papierze zbyt wiotkim lub zbyt sztywnym. 

Opuszkami palców móżna wyczuć wypukłe elementy na banknocie. Dobrą metodą na sprawdzenie jest delikatne skrobanie paznokciem. Niektóre banknoty dodatkowo mają znaki pomagające osobom niewidomym i niedowidzącym.

2) obejrzenie pod światło

Niektóre nieregularne elementy widoczne pod światło łączą się w całość dając efekt przezrocza (recto-verso).

Znak wodny banknotu jest widoczny pod światło dzięki odpowiedniej grubości papieru.

Nitka zabezpieczająca widoczna pod światło jest charakterystyczna dla konkretnego banknotu. 

3) obejrzenie pod kątem

Umożliwia przy niektórych banknotach sprawdzenie zabezpieczeń takich jak: zmiana motywu na pasku z hologramem, ukazanie się złocistego paska, zmiana koloru, 

4) sprawdzenie dodatkowych zabezpieczeń

Mikrodruk widoczny pod lupą oraz wyraźnie rozświetlone elementy pod światłem ultrafioletowym.

 

Charakterystyka poszczególnych nominałów PLN:

10 PLN

  • znak wodny z cyfrowym oznaczeniem nominału oraz wizerunkiem władcy widoczny pod światło na niezadrukowanym polu, 
  • recto-verso: korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło (4),
  • wyczuwalne przy dotyku, także dla osób niewidomych, oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP
  • umieszczona w strukturze papieru nitka zabezpieczająca: pionowa, ciemna linia z cyfrowym oznaczeniem nominału "10"
  • na odwrocie widoczny pas opalizujący w kolorze turkusowych z cyfrowym oznaczeniem nominału "10", pas jest widoczny lub niedostrzegalny w zależności od kąta patrzenia
  • w zależności od kąta patrzeniawidać jasne lub ciemne cyfry nominału "10"
  • mikrodruki umieszone na obu stronach banknotu
  • ultrafiolet podkreśla dwie rozety umieszczone na lewo od wizerunku władcy oraz kwadrat z cyfrowym oznaczeniem nominału "10"

 

20 PLN

  • znak wodny z cyfrowym oznaczeniem nominału oraz wizerunkiem władcy, widoczny pod światło na niezadrukowanym polu, 
  • recto-verso: korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło,
  • wyczuwalne przy dotyku, także dla osób niewidomych, oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP
  • nitka zabezpieczająca umieszczona w strukturze papieru, widoczna pod światło jako pionowa ciemna linia z cyfrowym oznaczeniem nominału "20"
  • na odwrocie banknotu znajduje się pas opalizujący w kolorze liliowym, widoczny w zależności od kąta patrzecia, ukazuje cyfrowe oznaczenie nominału "20"
  • w zależności od kąta patrzenia widać jasne lub ciemne cyfry nominału "20"
  • mikrodruki umieszczone po obu stronach banknotu
  • ultrafiolet podkreśla portal romański umieszczony z lewej strony wizerunku władcy oraz kwadrat z cyfrowym oznaczeniem nominału "20"

50 PLN

  • znak wodny z cyfrowym oznaczeniem nominału oraz wizerunkiem władcy widoczny pod światło na niezadrukowanym polu,
  • litera „K” płynnie zmieniająca kolor z zielonego na niebieski,
  • recto-verso: korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło,
  • wyczuwalne przy dotyku, także dla osób niewidomych, oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP.
  • nitka zabezpieczająca umieszczona w strukturze papieru, widoczna pod światło jako ciemna linia z cyfrowym oznaczeniem nominału "50"
  • w zależności od kąta patrzenia widać koronę lub cyfry nominału "50"
  • mikrodruki umieszczone po obu stronach banknotu
  • ultrafiolet podkreśla wzór z prawej strony wizerunku władcy oraz kwadrat z cyfrowym oznaczeniem nominału "50"

100 PLN

  • znak wodny z cyfrowym oznaczeniem nominału oraz wizerunkiem władcy widoczny pod światło na niezadrukowanym polu,
  • rozeta płynnie zmieniająca kolor ze złotego na zielony,
  • recto-verso: korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło,
  • wyczuwalne przy dotyku, także dla osób niewidomych, oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP,
  • w zależności od kąta patrzenia z lewej strony słowne i cyfrowe oznaczenie nominału, a pomiędzy nimi skrót "NBP", z prawej strony widać koronę  lub cyfry nominału "100",
  • mikrodruki umieszczone po obu stronach banknotu
  • ultrafiolet podkreśla elementy z prawej strony wizerunku władcy oraz kwadrat z cyfrowym oznaczeniem nominału "100" i rozetę z napisem "NBP"

?

200 PLN

  • znak wodny z cyfrowym oznaczeniem nominału oraz wizerunkiem władcy, widoczny pod światło na niezadrukowanym polu,
  • recto-verso: korona w owalu, której pełny obraz tworzy się podczas oglądania banknotu pod światło,
  • tarcza płynnie zmieniająca kolor ze złotego na zielony,
  • wyczuwalne przy dotyku, także dla osób niewidomych, oznaczenia nominału, portret władcy, godło RP, podpisy Prezesa i Głównego Skarbnika NBP.
  • nitka zabezpieczająca umieszczona w strukturze papieru, widoczna pod światło jako ciemna linia z cyfrowym oznaczeniem nominału "200"
  • w zależności od kąta patrzenia jest widoczny ornament w kolorze złotym 
  • podczas poruszania banknotem, na pionowej lini oraz na wzorze tarczy, widoczna jest płynna zmiana barwy ze złotej na zieloną, a wzór szachownicy porusza się w płaszczyznach poziomej i pionowej
  • mikrodruki po obu stronach banknotu
  • złotą farbą zostało wydrokowane cyfrowe oznaczenie nominału oraz ozdobny wzor na odwrocie banknotu ?
  • ultrafiolet podkreśla elementy z prawej strony wizerunku władcy oraz kwadraz z cyfrowym oznaczeniem nominału "200"

 

Polskie banknoty kolekcjonerskie.

Z myślą o kolekcjonerach i numizmatychach, są produkowane banknoty kolekcjonerskie przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych S. A. na specjalne zamówienie NBP.

Banknoty są projektowane z uwzględnieniem ważnego wydarzenia lub dla upamiętnienia wybitnej postaci. Różnią się nie tylko parametrami technicznymi i graficznymi, a także liczbą i formą zastosowanych zabezpieczeń przed fałszerstwem, kolorystyką, wymiarami, itp. 

Są one prawnym środkiem płatniczym w Polsce i można się nimi posługiwać tak samo jak banknotami obiegowymi. Należy jednak pamiętać, że mogą osiągać na rynku kolekcjonerskim dużo większą wartość niż ich nominały. 

Można spotkać PLN w postaci kolekcjonerskiej: 

1) Jan Paweł II:

 

2) 90 rocznica niepodległości

 

3) 200 rocznica urodzin Juliusza Słowackiego

 

4) 200 rocznica urodzin Fryderyka Chopina

 

5) 100 rocznica przyznania Nagrody Nobla Marii Skłodowskiej-Curie w dziedzinie chemii

 

6) 100 rocznica utworzenia Legionów Polskich

 

7)  600 rocznica urodzin Jana Długosza

 

8) 1050 rocznica Chrztu Polski

 

 

Jakie działania należy podjąć w razie rozpoznania fałszywego banknotu?

W razie podejrzenia o braku autentyczności banknotu należy zgłosić się do oddziału banku lub na komisariat policji, gdzie zostanie przeprowadzona analiza.
Jeśli banknot okaże się fałszywy, niestety zostanie odebrany bez rekompensaty.
Obywatele, zgodnie z art. 304 Kodeksu postępowania karnego, mają obowiązek takiego postępowania.

Świadome korzystanie z fałszywych banknotów ma konsekwencje prawne.

  • nie wolno płacić tym banknotem
  • nie wolno próbować rozmienić na drobniejsze nominały
  • art. 310 lub 312 Kodeksu karnego określa jako przestępstwo przekazanie fałszywego banknotu dziecku, które jest poza podejrzeniami 

 

Źródło: http://www.nbp.pl/

do góry
zamknij